YR wythnos hon cyhoeddir y nofel gyntaf erioed yn y genre ‘Agerstalwm’ (Steampunk) yn y Gymraeg.
Mae Agerstalwm yn gwneud defnydd o hanes yr 19eg ganrif ond yn gorliwio datblygiadau technolegol y cyfnod er mwyn amlygu themâu sy’n berthnasol i ni heddiw.
Babel yw teitl y nofel, gan Ifan Morgan Jones, wedi’i chyhoeddi gan Y Lolfa.
Meddai’r awdur, a gwblhaodd ddoethuriaeth yn hanes y wasg Gymraeg yn yr 19eg ganrif y llynedd, ei fod yn meddwl y byddai'r genre yn arbennig o berthnasol i Gymru gyfoes.
“Roedd nifer o’r pynciau sy’n ein corddi ni heddiw, fel ‘newyddion ffug’, datblygiadau cyflym ym myd technoleg, a newid amgylcheddol, yn poeni pobol yn yr 19eg ganrif hefyd.
"Yn fwyaf oll, efallai, trafod ein perthynas â gwaith a chyfalafiaeth.
"Wrth i amodau gwaith waethygu, a ydyn ni’n dychwelyd i gyfnod lle’r oedd pobol yn cael eu trin fawr gwell na pheiriannau?"
Dywedodd Ifan Morgan Jones ei fod yn gyfnod pan ddatblygodd mudiad cenedlaethol yng Nghymru ar gefn bwrlwm y wasg argraffu, gan arwain at sefydlu sefydliadau cenedlaethol i Gymru.
Roedd hynny hefyd yn ddrych i’r cyfnod presennol lle mae mudiadau yn galw am annibyniaeth eto ar gynnydd.
Comments: Our rules
We want our comments to be a lively and valuable part of our community - a place where readers can debate and engage with the most important local issues. The ability to comment on our stories is a privilege, not a right, however, and that privilege may be withdrawn if it is abused or misused.
Please report any comments that break our rules.
Read the rules here